Door Lentigo Solaris lijk je ouder!
Hoe ziet Lentigo Solaris eruit?
Een lentigo solaris is een gepigmenteerde vlek op de huid die is blootgesteld aan zonlicht of kunstmatig UV-licht. De grootte varieert van kleiner dan een millimeter tot enkele centimeters. De rand kan glad zijn maar ook erg grillig. Op een ernstig beschadigde huid ontwikkelen de vlekken zich vaak tot een grote vlek. De kleur varieert van licht- tot donkerbruin. Het oppervlak is vlak of ligt iets in de huid en kan gespleten worden door rimpels. Vaak gaat dit ook gepaard met ruwe plekken (actinische keratosen) en ouderdomswratten (verrucae seborrhoicae)
Wat is Lentigo Solaris?
Lentigo solaris is een goedaardige huidaandoening, die gekenmerkt wordt door egaal gepigmenteerde maculae* op door zon beschenen delen van de huid. Andere namen voor lentigo solaris zijn lentigo senilis, lentigo benigna, lentigo actinica, age spot. 'levervlek', 'zonnevlek' en 'ouderdomsvlek'. Het behoort tot 1 van de 3 meest voorkomende pigmentvlekken
*Macula is Latijn voor 'vlek' (meervoud: maculae, bijvoeglijk naamwoord: maculeus). De term wordt in de dermatologie gebruikt voor een kleurverandering van de huid, zonder dat de huid verheven, ruw, ingezonken of anderszins veranderd is.
Waar op het lichaam is Lentigo Solaris meestal aanwezig?
Ouderdomsvlekken komen het meest voor op het gezicht, schouders, armen, bovenzijde van de handen en bovenlichaam. De grootte varieert van kleiner dan een millimeter tot enkele centimeters.
Hoe ontstaat Lentigo Solaris?
Zonnevlekken, de naam zegt het al, ontstaan door de zon en zonnebank. Let wel op; als ik in mijn praktijk hiernaar informeer zegt een groot deel niet te zonnen. Als je verder vraagt blijkt de persoon wel veel buiten te zijn, op de fiets of tuiniert veel. Voor de huid maakt het niet uit of je fietst, loopt of ligt. Bij vrachtwagencheaufeurs zien we vaak meer ouderdomsvlekken aan de linkerzijde van het gezicht (raamzijde) Bij golfers is vaak de hand zonder golfhandschoen meer bevlekt door blootstelling aan de zon.
Wie krijgen Lentigo Solaris?
90% van de 60 plussers krijgt ouderdomsvlekken. Uit onderzoek is gebleken dat er geen verband is wat voor een kleur haar iemand heeft. Wel hoe vaak iemand van de zon heeft genoten. De zonnebank zou een nog wat groter aandeel hebben in het ontwikkelen van ouderdomsvlekken. Er is ook een aanzienlijk deel van mensen van middelbare leeftijd die te maken krijgen met Lentigo Solaris.
Welk soort hyperpigmentatie behoort (Differentiaaldiagnostisch) tot "familie" van Lentigo Solaris?
verrucae seborrhoicae (ouderdomswrat)
lentigo simplex (jongeren) (epidermale melanocytaire naevus)
epitheliden (sproeten)
melasma (zwangerschapsmasker waar je niet zwanger voor hoeft te zijn!)
gepigmenteerde actinische keratosen (ruwe plekken)
junctioneel melanocytaire naevi (overgang dermis-epidermis)
Onder ouderdomsvlekken valt ook de ouderdomswrat (verrucae seborrhoicae). Ondanks dat het hier om een wrat gaat is deze meestal donkerder gekleurd dan de rest van de huid. Meestal gaan ouderdomsvlekken gepaard met ouderdomswratten en actinische keratosen (ruwe plekken, een voorstadium van huidkanker)
Jongeren kunnen ook lentigines (meervoud van lentigo) hebben, soms heel veel. Die worden ook wel lentigo simplex of lentigo juveniles genoemd, en ze hebben geen relatie met blootstelling aan de zon.
Sproeten (efeliden) (zie foto) zijn ook pigmentvlekjes die ontstaan onder invloed van zonlicht. Sproeten trekken weer weg als de huid minder wordt blootgesteld aan zonlicht. Een lentigo solaris blijft bestaan.
Daarentegen is Melasma, wat ook valt onder hyperpigmentatie, wel een typisch verschijnsel bij jonge vrouwen (en in de overgang) omdat deze pigmentstoring hormoon gerelateerd is.
Bij jonge kinderen met Lentigo Solaris moet men denken aan xeroderma pigmentosa (XP)
Lentigo Solaris en de relatie tot huidkanker
Huisartenpraktijken krijgen weinig patiënten op het spreekuur met de vraag over behandeling van lentigo Solaris. Dit komt omdat de patiënt de pigmentvlekken als normaal ouderdomsverschijnsel accepteert. Bovendien denken de meeste mensen met deze ouderdomsvlekken dat er niets aan te doen is. Een enkele keer komt er iemand die bezorgd is over huidkanker*
*De aanwezigheid van een of meer lentigines solares geeft wel een verhoogd risico op het krijgen van zongerelateerde vormen van huidkanker, met name een lentigo maligna (ziekte van Dubreuilh)
Bij de diagnose is het belangrijk;
te checken of er in het verleden blootstelling heeft plaatsgevonden aan UV straling (zoals frequente zonverbranding)
of er verandering heeft plaatsgevonden aan grootte, kleur (tijdens de winter) of bloedingen
om te informeren of er huidkanker in de familie voorkomt
Verwijzing is noodzakelijk als er onzekerheid bestaat over de diagnose en een maligne (kwaadaardige) aandoening niet uit te sluiten is.
Hoe voorkom je Lentigo Solaris?
Blijf zoveel mogelijk uit de zon. Vermijd de zonnebank. Draag een hoed, gebruik een hoge beschermingsfactor en vergeet de handen niet. De onderstaande Glycolzuur peeling en microneedling kan tevens preventief werken om nog niet zichtbare hyperpigmentatie te verwijderen. Goede thuisverzorging met Glycolzuur 10-12% werkt preventief aan een egale en goede huidgezondheid.
Behandeling;
Het verwijderen van ouderdomsvlekken is dus ook een pure cosmetische aangelegenheid. Hierbij moet wel worden aangemerkt dat het wel zinvol is omdat soms de ouderdomsvlekken de kwaadaardige plekken minder laat opvallen omdat deze hierdoor minder opvallen.
Cryotherapy, Glycolzuur....of beide?
Met de CryoPen kan met uiterste precisie op de millimeter nauwkeurig de vlek (macula) worden bevroren zonder het goede huid te raken. Hierdoor is de behandeling pijnloos. Soms is herhaling nodig. De kans op littekenvorming is minimaal. Voor deze methode wordt gekozen als het om minder dan 20 maculae (vlekken) gaat. Bij veel meer bij elkaar kan het raadzaam zijn te kiezen voor een Glycolzuurpeeling van 70% evt gevolgd voor Microneedling of een combinatiebehandeling zoal de Hydrafacial.
#LentigoSolaris #ouderdomsvlekken #LentigoSeniles #LentigoBenigna #LentigoActinica #AgeSpot #levervlek #zonnevlek #CryoPen #Glycolzuur #Microneedling